Ψηφιακός μετασχηματισμός και IT δεξιότητες: το ισχύον στοίχημα για την αγορά εργασίας
Η Covid εποχή έφερε μαζί της ταχύτατες ψηφιακές και τεχνολογικές αλλαγές στον επιχειρηματικό κόσμο. Πόσο έτοιμοι φανήκαμε στο να τις υιοθετήσουμε; Πώς διαμορφώνεται από εδώ και πέρα το IT τοπίο;
Παρά τις αρκετές διαφωνίες που «ξύπνησε» σε πολλά επίπεδα η πανδημία, σε ένα πράγμα συμφωνούμε όλοι ομόφωνα: στο ότι λειτούργησε ως επιταχυντής (accelerator) ψηφιακών αλλαγών. Αλλαγών που σιγόβραζαν στο επιχειρηματικό καζάνι για χρόνια, αλλά τώρα χρειάστηκε να γίνουν γρήγορα και αποφασιστικά.
Η νέα εποχή δείχνει ότι οι επιχειρήσεις που ενσωμάτωσαν μέχρι στιγμής ψηφιακές πρακτικές και τεχνολογικές λύσεις, έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες για μια βιώσιμη πορεία στην απαιτητική αυτή φάση της οικονομίας. Ήδη αυτό το διάστημα, εδώ στη ManpowerGroup, κληθήκαμε να σας στηρίξουμε στην ψηφιακή σας οργάνωση, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι γινόταν στο παρελθόν.
Πώς αλλάζει η ζήτηση στην αγορά εργασίας;
Με την εμφάνιση της COVID-19, η ζήτηση στην αγορά εργασίας παρουσίασε κάμψη, αλλά πλέον παρουσιάζει συγκρατημένα αυξητική πορεία. Ας κοιτάξουμε την έρευνα που διενεργεί η ManpowerGroup κάθε τρίμηνο. Αυτή τη στιγμή, για το Δ’ τρίμηνο του 2021 (Οκτώβριος-Δεκέμβριος) οι Συνολικές Προοπτικές Απασχόλησης διαμορφώθηκαν στο +12%*. Αυτό σημαίνει ότι είναι κατά 2% χαμηλότερες σε σύγκριση με το Γ’ τρίμηνο (αλλά μην ξεχνάμε ότι εκείνο το τρίμηνο είχαμε και την ώθηση του τουρισμού), και κατά 5% υψηλότερες σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
*Οι Συνολικές Προοπτικές Απασχόλησης προκύπτουν από το ποσοστό των εργοδοτών που προβλέπουν αύξηση των προσλήψεων, αφαιρώντας από αυτό, το ποσοστό των εργοδοτών που αναμένουν μείωση των προσλήψεων. Το σχόλιο βασίζεται σε εποχικά προσαρμοσμένα δεδομένα.
Όποιες αναταράξεις δημιούργησε η πραγματικότητα της COVID, επιχειρεί να τις αντισταθμίσει η ψηφιακή μεταστροφή που συντελείται. Πώς; Προέκυψε μεγαλύτερη αναγκαιότητα για θέσεις εργασίας που σχετίζονται με την Πληροφορική, τον Προγραμματισμό και τις Νέες Τεχνολογίες. Η ανάγκη για ανθρώπους δεν μειώνεται. Ακόμα και όσοι πίστευαν ότι η επέλαση του ψηφιακού μετασχηματισμού θα πλήξει την αγορά Ανθρώπινου Δυναμικού, διαψεύστηκαν. Αν το δούμε σε βάθος χρόνου, ο αυτοματισμός όχι μόνο δεν μείωσε τα τελευταία χρόνια τις θέσεις Ανθρώπινου Δυναμικού, αλλά δημιούργησε μια νέα ώθηση: το 86% των ελληνικών επιχειρήσεων που ρωτήθηκαν σε έρευνα της ManpowerGroup, σχετικά με την επίδραση του αυτοματισμού στις θέσεις εργασίας, δήλωσαν ότι σχεδιάζουν να αυξήσουν ή να διατηρήσουν τον αριθμό εργαζομένων τους, ακριβώς λόγω του αυτοματισμού. Πλέον το βλέπουμε κι εμείς: παρά τα πεσμένα δεδομένα λόγω του κορωνοϊού, υπάρχει συνεχιζόμενη ή και αυξανόμενη ζήτηση για επαγγέλματα IT, για ειδικούς κυβερνοασφάλειας, για Data Analysts, για Solution Architects, για Software και App Developers.
Υπάρχουν αρκετά ταλέντα για να καλύψουν τις κενές Tech & IT θέσεις;
Η ταχύτητα του Digital Transformation είναι υψηλότερη από την ταχύτητα ανάδυσης νέων Tech ταλέντων. Με λίγα λόγια: όλες οι χώρες παγκοσμίως (κι όχι μόνο η Ελλάδα) πασχίζουν να καλύψουν Tech & IT θέσεις. Το talent/skill shortage είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Στην Ελλάδα συγκεκριμένα, η πρόσφατη έρευνα για τις Προοπτικές απασχόλησης έδειξε ότι το 72% των Ελλήνων εργοδοτών αντιμετωπίζουν δυσκολία κάλυψης θέσεων εργασίας λόγω έλλειψης εξειδικευμένων ταλέντων. Αξιοσημείωτο είναι ότι το ίδιο ποσοστό ισχύει και για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Τι κάνουν όμως οι εργοδότες για να αντιμετωπίσουν αυτή την έλλειψη; Πώς προσελκύουν ταλέντα; Η έρευνα έδειξε ότι επιστρατεύουν κίνητρα προς του εργαζομένους, με κυριότερο την εκπαίδευση, την ανάπτυξη δεξιοτήτων ή την επαγγελματική καθοδήγηση (σε ποσοστό 55%), προσφέροντας παράλληλα και πιο ευέλικτα ωράρια εργασίας (σε ποσοστό 42%). Στο πρόβλημα της εύρεσης ταλέντων, καλούμαστε κι εμείς ως ManpowerGroup να προσφέρουμε στους Έλληνες εργοδότες αποτελεσματικές λύσεις. Λύσεις όπως:
– Έχουμε δημιουργήσει το Tech Talent, προτείνοντάς σας Tech profiles ανθρώπων που μπορούν να βοηθήσουν την επιχείρησή σας στο επόμενο ψηφιακό της βήμα.
– Παρέχουμε εξατομικευμένες IT λύσεις για την επιχείρησή σας, αναζητώντας συνεχώς στελέχη από τον Κλάδο της Πληροφορικής που να ταιριάζουν στις ανάγκες σας, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα με περισσότερες από 30 Tech & IT ειδικότητες.
– Ειδικά για μεγάλους Οργανισμούς, βοηθάμε με ολοκληρωμένες Υπηρεσίες Πρόσληψης, κυρίως στο κομμάτι του Tech Operations, έχοντας ήδη στο ενεργητικό μας πολυετείς και επιτυχημένες συνεργασίες με κορυφαίες Τεχνολογικές Εταιρείες στην Ελλάδα.
Σε ποιους τομείς παρατηρείται η μεγαλύτερη ψηφιακή επιτάχυνση;
Το τελευταίο διάστημα, ακόμα και παραδοσιακοί κλάδοι στην Ελλάδα όπως η γεωργική παραγωγή, κάνουν μεγάλη τεχνολογική στροφή. Οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, το IoT (Internet of Things), το blockchain και τις υπόλοιπες ψηφιακές τεχνολογίες αξιοποιούνται πλέον από κλάδους επιχειρήσεων που μέχρι πρότινος δεν θα φανταζόμασταν. Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) για παράδειγμα εφαρμόζεται σήμερα σε ένα τεράστιο πεδίο: από την Γεωργική Παραγωγή και την Κτηνοτροφία μέχρι τις Μεταφορές και τη Βιομηχανία. Δηλαδή όπου υπάρχει ανάγκη από γρήγορη και ακριβή αναγνώριση εικόνων, ομιλίας ή προτύπων και λήψης αποφάσεων, ακόμα και στην αξιολόγηση επιχειρηματικού κινδύνου (business risk assessment), αλλά και την εξοικονόμηση πόρων. Κι όσο εξαπλώνεται η χρήση του AI τόσο γεννιούνται ανάγκες για κάλυψη θέσεων σε development, programming, testing, υποστήριξη και συντήρηση, μεταξύ πολλών άλλων. Να το πούμε πιο απλά; H νέα digital πραγματικότητα, δεν αφορά πια μόνο digital και software εταιρείες. Αφορά το σύνολο σχεδόν του επιχειρείν στην Ελλάδα.
Ποια είναι τα tech trends σήμερα και πόσο αλλάζουν το τοπίο;
Εκτός από την Τεχνητή Νοημοσύνη που έχει δημιουργήσει αρκετό buzz, πολλά ακόμα tech trends εξελίσσονται διαμορφώνοντας ένα νέο σκηνικό:
Προβάδισμα στον κόσμο του IT λόγω πανδημίας;
Οι αλλαγές που συνόδευσαν την πανδημία, δηλαδή η εργασία εξ αποστάσεως, το ευέλικτο ωράριο κλπ, λειτούργησαν αποδιοργανωτικά, σαν disruption, για πολλά επαγγέλματα, αλλά όχι για τα Τεχνολογικά. Developers, data scientists, υπεύθυνοι e-commerce και λοιποί εργαζόμενοι της τεχνολογίας ήταν συνηθισμένοι σε αυτές τις εργασιακές πρακτικές, οπότε διατήρησαν ένα σαφές προβάδισμα. Επίσης το IT ήταν ήδη εξοικειωμένο με έναν τρόπο δουλειάς που πλέον συζητείται ευρέως: το agile. Οι εταιρείες σήμερα καλούνται να δημιουργήσουν agile (ευέλικτες) ομάδες, ομάδες πολυ-συλλεκτικές, πολυ-λειτουργικές, ομάδες που συνδυάζουν πληθώρα δεξιοτήτων. Κι αυτό θυμίζει αρκετά τον τρόπο που τμήματα IT δουλεύουν εδώ και πολλά χρόνια. Το IT φαίνεται να έχει ήδη ζήσει, ό,τι οι υπόλοιποι ζούμε τώρα.
Οι tech θέσεις αποδείχτηκαν πιο ανθεκτικές απέναντι στον COVID επειδή:
1. Οι εργαζόμενοι στο Tech & IT ήταν από πριν εξοικειωμένοι με τον digital τρόπο δουλειάς.
2. Αρκετοί είναι συνηθισμένοι σε remote εργασίες / τηλεργασία.
3. Είχαν ανέκαθεν μεγαλύτερη ευελιξία σε εναλλακτικούς τρόπους εργασίας (ευέλικτο ωράριο κλπ).
4. Έχουν agile τρόπο δουλειάς / σχηματίζουν agile ομάδες.
5. Διαθέτουν skills που είναι in demand, πράγματα που τους κάνουν περιζήτητους ακόμα και σε περιόδους «κρίσης».
Ποια skills ξεπροβάλλουν σήμερα ως πιο σημαντικά;
Ζούμε τις πιο ριζικές μεταβολές στην αγορά εργασίας που έχουν συμβεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι σαν να μετατοπίζονται οι «τεκτονικές πλάκες της εργασίας», φέρνοντας στο φως όχι μόνο νέα επαγγέλματα αλλά και νέες δεξιότητες. Στην κορυφή των δεξιοτήτων σήμερα βρίσκονται οι τεχνολογικές γνώσεις και η ψηφιακή ευμάθεια. Τα digital skills δημιουργούν μια μεγάλη «βεντάλια» που ξεκινάει από απλές ψηφιακές δεξιότητες μέχρι πιο σύνθετες και εξειδικευμένες όπως για παράδειγμα η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η ανάπτυξη λογισμικού και η ανάλυση δεδομένων. Παρ’ όλα αυτά το σημείο-κλειδί είναι ότι οι ψηφιακές δεξιότητες για πρώτη φορά πηγαίνουν χέρι-χέρι με τις προσωπικές δεξιότητες, με τα human ή soft skills. Το να είναι κάποιος καλός στην ψηφιακή διαχείριση πρέπει να συνοδεύεται και από το να είναι καλός σε ανθρώπινες διαδικασίες όπως η επικοινωνία, η αναλυτική σκέψη και το learnability (μαθησιμότητα ή εκμαθησιμότητα). Για το learnability, η ManpowerGroup έχει δημιουργήσει το Learnability Assessment, που είναι πολύ σημαντικό εργαλείο για την επιτυχημένη πορεία του εργαζόμενου. Επίσης, με εξειδικευμένα Assessment tools αξιολόγησης υποψηφίων βοηθάμε τους πελάτες μας όχι μόνο να εντοπίσουν τις προσωπικότητες και τα human skills που αναζητούν περισσότερο, αλλά και να φτιάξουν αποτελεσματικά και εις βάθος Induction & Development Plans.
Τα Assessment Tests είναι μια σειρά από 20 εργαλεία αξιολόγησης που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα προσωπικών και τεχνικών δεξιοτήτων ανταποκρινόμενα σε μια πληθώρα επαγγελμάτων (Job Performance Personality Inventory, Administrative Assistants, Sales & Marketing Managers, Financial Advisor, Design Engineer, Customer Service κλπ). Τα τεστ αυτά παρέχονται από την Career Harmony, θυγατρική εταιρεία της ManpowerGroup και κορυφαίο παγκόσμιο πάροχο λογισμικού για συστήματα αξιολόγησης υποψηφίων (ATS / Applicant Tracking System).
Πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή εργαλεία προσωπικής αξιολόγησης που χρησιμοποιείται από περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως, για τη βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας, της ομαδικότητας και της επικοινωνίας σε μια ομάδα. Το μοντέλο DiSC βοηθά τους εργαζομένους να κατανοήσουν καλύτερα τον εαυτό τους και να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους σε σχέση με τους άλλους - μέσα σε μια ομάδα εργασίας, σε μια τμήμα πωλήσεων, σε μια ηγετική θέση ή άλλες εργασιακές σχέσεις.
Το SkillsinSight είναι ένα αποκλειστικό εργαλείο της ManpowerGroup, και ερευνά το πόσο πιθανό είναι ένας υποψήφιος ή εργαζόμενος να επιτύχει στον ρόλο που θα του ανατεθεί από τον οργανισμό. Μελετώντας στην ουσία το επίπεδο απασχολησιμότητας ενός υποψηφίου, το SkillsinSight δίνει σε κάθε εταιρεία σημαντική πληροφόρηση.
Recruiting αλλά και upskilling: το ζητούμενο της εποχής
Το να βρίσκετε τους κατάλληλους υποψηφίους για μια επιχείρηση είναι πολύ σημαντικό. Η ομάδα Συμβούλων ΙΤ της ManpowerGroup έχει πολυετή εμπειρία δουλεύοντας για γνωστές Εταιρείες Συμβούλων FinTech & IT, ενώ μέλη της ομάδας έχουν Software Engineering background, γεγονός που μας δίνει τη δυνατότητα να διεξάγουμε για τους υποψηφίους σας μια απολύτως χρήσιμη τεχνική αξιολόγηση πρώτου επιπέδου, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στις recruiting ανάγκες σας. Ως ζητούμενο της εποχής όμως αναδεικνύεται και το upskilling, το πόσο μεριμνά μια επιχείρηση στο να δώσει τη δυνατότητα στους εργαζομένους της να αναπτυχθούν, να βελτιωθούν, να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, καλύτερη εξοικείωση με τα ψηφιακά μέσα. Αυτό είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, και κυρίως ως προς το μεγαλύτερο σε ηλικία δυναμικό, που μοιάζει να μένει πίσω σε ψηφιακά skills. Τα καλά νέα είναι ότι η πρόσφατη έρευνα της ManpowerGroup έδειξε ότι πάνω από τους μισούς εργοδότες (55%) δίνουν μεγάλη σημασία στην Εκπαίδευση και την Ανάπτυξη των Δεξιοτήτων (Upskilling) των εργαζομένων.
Εσείς πού βρίσκεστε στο ψηφιακό… μονοπάτι;
Η κάθε επιχείρηση έχει διαφορετικές ανάγκες σήμερα, κι αυτό εξαρτάται κυρίως από το σε ποιο σημείο βρίσκεται σε σχέση με τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της. Αυτό είναι πολύ σημαντικό να το θυμόμαστε. Άλλες ανάγκες έχει μια επιχείρηση που έχει υιοθετήσει μόνο βασικές ψηφιακές μετατροπές, και άλλες μια επιχείρηση που έχει ψηφιοποιήσει το μεγαλύτερο πλήθος των διαδικασιών της. Αν θέλετε να δείτε η δική σας επιχείρηση πού βρίσκεται σε αυτό το ψηφιακό μονοπάτι, υπάρχει ελεύθερα διαθέσιμο ένα χρήσιμο εργαλείο της ManpowerGroup, το DigiPathway, και σας ενθαρρύνουμε να το χρησιμοποιήσετε.
Ψηφιακός μετασχηματισμός τελικά σημαίνει μόνο προσαρμογή στην καινοτομία;
Ένα μεγάλο φωτεινό «όχι» είναι αναμμένο ως απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Η επένδυση και προσαρμογή στη καινοτομία είναι ένας μόνο από τους 4 πυλώνες του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού». Οι υπόλοιποι 3 είναι:
Στρατηγική Aνθρώπινου Δυναμικού: Στρατηγική στο κομμάτι της οργάνωσης, αλλά στο κομμάτι της εύρεσης, διατήρησης και ανάπτυξης του δυναμικού σας. Ξέρετε ποιο είναι το potential του Δυναμικού σας; Ξέρετε πώς να αξιολογήσετε σωστά τα digital και human skills του, ώστε να ενσωματώσετε τον κάθε εργαζόμενο στη σωστή θέση; Ξέρετε πώς να φτιάξετε agile ομάδες; Η ManpowerGroup σας βοηθάει με μια πραγματικά σφαιρική προσέγγιση Στρατηγικής Ανθρώπινου Δυναμικού (Workforce Strategy) σε όλη την Ελλάδα. Βασικό κομμάτι της χάραξης Στρατηγικής είναι και η γνώση του τι πραγματικά αναζητούν οι εργαζόμενοι (κυρίως σε αυτήν την αστάθμητη COVID-19 εποχή). Ειδικά για αυτό τον σκοπό, για να σφυγμομετρήσουμε τις στάσεις των εργαζομένων σήμερα διεξάγαμε μια μεγάλη έρευνα ρωτώντας περισσότερα από 8.000 άτομα σε 8 χώρες αναφορικά με το πώς βλέπουν το εργασιακό τους μέλλον. Δείτε το report της έρευνας για το Μέλλον των Εργαζομένων εδώ.
Κουλτούρα: Ο οργανισμός σας ενθαρρύνει την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων; Πώς χειρίζεται τις δυνατότητες που έχει το Ανθρώπινο Δυναμικό του;
Πρακτικές: Πώς διευκολύνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός τις εταιρικές διαδικασίες (από τη συνέντευξη μέχρι το induction, και από τη συνεργασία ανάμεσα στα τμήματα μέχρι τη λήψη αποφάσεων); Πώς τα ψηφιακά σας μέσα βελτιώνουν το Customer Experience (την εμπειρία πελάτη); Πώς χειρίζεστε τα data (δεδομένα) για να εξάγετε συμπεράσματα;
Ποια είναι η ψηφιακή εμπειρία που θέλουμε να προσφέρουμε λοιπόν;
Όλα τα παραπάνω δεδομένα και ερωτήματα, συμπυκνώνονται σε ένα βασικό ζήτημα: «Ποια είναι η ψηφιακή εμπειρία που θέλετε να προσφέρετε;». Μέχρι πρότινος οι εμπειρίες που προσέφερε μια εταιρεία σε εργαζόμενους, πελάτες και τρίτα μέρη, ήταν εν πολλοίς συνδεδεμένες με το “δια ζώσης”. Τώρα το βάρος έχει πέσει στην ψηφιακή εμπειρία που προσφέρουμε. Οι εταιρείες πρέπει να επανεξετάσουν πώς χειρίζονται την ηγεσία τους στην ψηφιακή εποχή: από τις διαδικασίες recruiting που εφαρμόζουν (ναι, το HR έχει γίνει πιο ψηφιακό από ποτέ), μέχρι την εμπιστοσύνη και το loyalty που χτίζουν μέσα από τα ψηφιακά τους κανάλια. Από εδώ και πέρα, θα νιώθουμε όλο και περισσότερο απτές εργασιακές αλλαγές γύρω μας – και τον παλμό θα τον δίνει μια μερικώς αυτοματοποιημένη, τεχνολογική… καρδιά.